![](/media/lib/57/kwazar-94a7f551b946650cabb72b10bd75cff8.jpg)
Czarna dziura hoduje sobie galaktykę?
1 grudnia 2009, 19:05Pytanie, co było pierwsze, jajko czy kura, dręczy wiele osób, w tym astrofizyków. Dla nich jajkiem i kurą są galaktyki i czarne dziury. Najnowsze obserwacje wskazują, że pierwsza mogła być czarna dziura, która "wybudowała" sobie galaktykę.
![](/media/lib/297/n-gbtelescope-6fc3ec137cf976189017471e3ff0196a.jpg)
Magnetar krążący wokół czarnej dziury źródłem FRB 121102?
11 stycznia 2018, 12:26Przed 10 laty zespół Duncana Lorimera przypadkowo odkrył pierwszy znany ludzkości szybki błysk radiowy (FRB – fast radio burst). Z czasem zauważano kolejne tego typu wydarzenia, a w roku 2012 odkryto FRB 121102, jedyny znany nam błysk, który się powtarza.
![](/media/lib/573/n-czarnedziury-2504ce2f5c3fb35ef65ebb17fb91368a.jpg)
Czarne dziury, gwiazdy i galaktyki. Nowe badania mogą zmienić rozumienie początków wszechświata
12 lutego 2024, 17:34Czarne dziury nie tylko istniały u zarania wszechświata, ale brały udział w narodzinach gwiazd i napędzały formowanie się galaktyk. Takie – potencjalnie przełomowe – wnioski, płynące z analizy danych uzyskanych za pomocą Teleskopu Webba, stanowią poważne wyzwanie dla klasycznych teorii dotyczących formowania się pierwszych gwiazd i galaktyk. Naukowcy USA, Francji, Wielkiej Brytanii i Izraela zauważyli w danych z Webba niewielkie czerwone kropki, które zidentyfikowali jako jedne z pierwszych galaktyk.
![](/media/lib/137/n-gmt-1-large-a9d93484bfb8889bdeb375987c9ce8b4.jpg)
Niezwykłe lustro dla niezwykłego teleskopu
29 października 2012, 12:49Naukowcy z University of Arizona oraz Uniwersytetu Kalifornijskiego zakończyli prace nad pierwszym z siedmiu luster, które w przyszłości będą stanowiły część największego teleskopu na Ziemi - Gigantycznego Teleskopu Magellana (GMT). Urządzenie stanie w chilijskich Andach i pokaże obraz kosmosu 10-krotnie bardziej ostry niż ten przekazywany przez Teleskop Hubble'a.
![](/media/lib/424/n-fizyka2020-5dfac96d07a8e2dc3c96d3fddc94a1ef.jpg)
Przyznano Nagrody Nobla z fizyki. Roger Penrose jednym z laureatów
6 października 2020, 10:26Królewska Szwedzka Akademia Nauk zdecydowała dzisiaj, że Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za rok 2020 otrzymają: w połowie Roger Penrose za odkrycie, że formowanie się czarnych dziur potwierdza ogólną teorię względności. Drugą połowę otrzymują wspólnie Reinhard Genzel i Andrea Ghez za odkrycie supermasywnego kompaktowego obiektu w centrum naszej galaktyki.
![](/media/lib/210/n-czarnedziury-60aa52e5ccd98c92045d06ae6d282f9c.jpg)
Amatorskie obserwacje czarnych dziur
7 stycznia 2016, 13:21Wystarczy 20-centymetrowy teleskop by zaobserwować aktywną czarną dziurę w świetle widzialnym. Międzynarodowy zespół naukowy informuje, że czarne dziury mogą być obserwowane nawet przez astronomów-amatorów
![](/media/lib/536/n-starlink-9cc3c507390829481ddfb2d2efd0ec1e.jpg)
Konstelacje sztucznych satelitów stanowią coraz większe zagrożenie dla badań naukowych
1 lutego 2023, 09:32Naukowcy czekają na uruchomienie Vera C. Rubin Observatory, obserwatorium astronomicznego, którego budowa dobiega końca w Chile. Na jego potrzeby powstał najpotężniejszy aparat fotograficzny na świecie. Obserwatorium ma co trzy tygodnie wykonywać fotografie całego nieboskłonu. Jego główny program badawczy – Legacy Survey of Space and Time – zakłada utworzenie mapy Drogi Mlecznej, dokonanie spisu obiektów w Układzie Słonecznym czy zbadanie niewyjaśnionych sygnałów dobiegających z głębi wszechświata. Jednak obserwatorium może nigdy nie spełnić pokładanych w nim nadziei.
![](/media/lib/61/hau0410-87a3b8e00cff01ee23bcb7811a5c314d.jpg)
Czarne dziury w laboratorium
8 kwietnia 2010, 10:23Fizycy z Universytetu Harvarda odkryli, że nanorurki poddane działaniu prądu elektrycznego o wysokim napięciu powodują, że schłodzone atomy znaczynają poruszać się po spirali, bardzo gwałtownie przyspieszają, a w końcu dochodzi do ich dezintegracji. To pierwszy tego typu eksperyment, który pokazał zjawisko podobne do czarnych dziur w skali atomowej.
![](/media/lib/300/n-swiatloelektron-694175670b78cfa13e5c7f8ebb31c5fc.jpg)
Laboratoryjna reakcja z pogranicza czarnych dziur
9 lutego 2018, 06:01Gdy światło trafia w jakiś obiekt, część tego światła jest odbijana od jego powierzchni. Jednak gdy obiekt porusza się niezwykle szybko, a światło jest bardzo intensywne, zaczynają zachodzić zjawiska wykraczające poza klasyczną fizykę. Elektron może np. tak mocno odczuć oddziaływanie światła, że wpadnie w wibracje, które spowodują jego spowolnienie wskutek utraty energii.
![](/media/lib/573/n-kwazar-fe8daf45ef117851aff87255d50da6c5.jpg)
Najbardziej żarłoczna z czarnych dziur utworzyła najjaśniejszy obiekt we wszechświecie
19 lutego 2024, 17:41Astronomowie z Chile, Francji i Australii zidentyfikowali najjaśniejszy kwazar, a jednocześnie najszybciej rosnącą czarną dziurę i najjaśniejszy znany obiekt we wszechświecie. Kwazary to galaktyki z niezwykle jasnym źródłem promieniowania w centrum. Znajduje się tam supermasywna czarna dziura, która pochłania olbrzymie ilości materii.